CHRYSTUS Z TAŁESEM.

TELAWIW OnLine: W oczach Marka Chagalla Chrystus musiał być symbolem żydowskiego męczeństwa – najpierw pogromów w Rosji, a potem Holokaustu. Świadczą o tym najlepiej trzy jego słynne obrazy – Białe ukrzyżowanie (1938), Żółte ukrzyżowanie (1943) i Ukrzyżowany (1944).

Białe ukrzyżowanie – Jezus z tałesem* na biodrach – wisi na krzyżu. Tłum z czerwonymi flagami i szablami… płonie synagoga i zwoje Tory; Żydzi uciekają pieszo lub jakąś zatłoczoną łajbą…Postać „wiecznego tułacza”. Niewyraźny napis na piersiach starca: “Ich bin Jude”. Inspiracja – hitlerowska Noc Kryształowa.

Żółte ukrzyżowanie – Krzyż w płomieniach. Jezus z tałesem i Torą podświetloną świecą przez anioła dmącego panicznie w róg. Kontury tonącego okrętu i kobiecych piersi, Drabina Jakubowa, rozpaczający Żydzi – inspiracja – zatopienie statku „Struma” ** z 769 żydowskimi uciekinierami z Europy na Morzu Czarnym.

Ukrzyżowany – Żydzi wiszą na krzyżach przed swoimi domami w płonącym sztetlu. Inspiracja – powstanie w Getcie Warszawskim. Zawsze dosyć mnie ciekawiło, do kogo tak naprawdę skierowany jest ten tryptyk; niby dlaczego do świata chrześcijańskiego, jeśli hitleryzm był ewidentnie neopogański?

© 2017 Eli Barbur. Wszelkie prawa zastrzeżone.

* żydowski szal modlitewny

** przez okręt podwodny ZSRR