WIDOCZKI NA AKROPOL.
TELAWIW OnLine: Jak na ironię, słynna „Ballada o Mauthausen” zmarłego dziś w Atenach w wieku 96 lat MIKISA THEODORAKISA uznawana jest za najbardziej porywającą kompozycję o Holokauście (wzbogaconą dodatkowo elementami hymnu na Niedzielę Palmową Kościoła Prawosławnego). Ten przeszywający na wskroś do dziś utwór służył promowaniu pokojowego współistnienia; wielokrotnie wykonywany był w Izraelu – nagrała go też Joan Baez.
Mikis Theodorakis uważany był przez całe dziesięciolecia za jedną z najważniejszych ikon lewicy europejskiej, a właściwie ogólnoświatowej. Pamiętam doskonale własne zaskoczenie (…) – gdy niedługo przed Letnią Olimpiadą w Atenach (2004) chlapnął niespodziewanie z przyczyn bliżej nieznanych przed kamerami telewizyjnymi w swoim penthousie z widoczkiem na Akropol: “Żydzi są źródłem wszelkiego zła”.
Słoneczne dzieciństwo spędził w Janinie; wspominał po latach, że babcia nieraz przed Wielkanocą targała go za łeb do kąta z ikonami, zaklinając, żeby nie bawił się z żydowskimi kolegami, bo „Żydzi zamykają dzieci w beczkach z gwoździami i spijają ich krew”. Potem wstąpił do greckiego „hitlerjugend” (mundurki + hajlowanie) – jego matka wypytywana, czym jest komuna, wiedziała tyko, że “to coś złego jak Żydzi”.
Następnie został fanatycznym komuchem i junta “czarnych pułkowników”, która dokonała puczu w 1967, zaczęła go prześladować – w końcu dzięki pomocy społeczności międzynarodowej udało mu się wybyć za granicę. To właśnie w tych latach skomponował słynną „Balladę o Mauthausen” do słów dawnego więźnia tego obozu, dramaturga Iakovosa Kambanelisa – o miłości do litewskiej Żydówki.
W 1972 Mosze Dajan zaprosił go do Izraela i Theodorakis zakochał się w dziewczynie z kibucu, która chodziła do pracy w polu z giwerą. Występował w starożytnym amfiteatrze w Cezareyi nad Morzem Śródziemnym. W tym samym czasie na prośbę Arafata napisał hymn dla „Palestyńczyków”, oparty na pieśni partyzantów greckich z okresu walki z hitlerowcami.
“Od tej chwili żadna orkiestra symfoniczna na świecie nie chciała ze mną współpracować, bo rządzą nimi Żydzi” – chlapnął później znowu w 2011 w innym wywiadzie telewizyjnym w tym samym penthousie wychodzącym na Akropol. – “Żydzi pchnęli amerykańskiego “Dablju” Busha do inwazji na Irak, żydowskie banki wywołały światowy kryzys ekonomiczny, który zrujnował Grecję; jestem antysyjonistą i antysemitą”.
© 2021 Eli Barbur All rights reserved.