TelAwiw Online

Niezależny portal newsowy & komentarze, Izrael, Arabowie, Świat.

W kategorii: | listopad 2, 2014 | 11:48

BALFOUR & DNA EUROPY

TELAWIW OnLine: Równo 97 lat temu ogłoszona została licząca niecałe 100 słów Deklaracja Balfoura przyznająca Żydom po prawie 20 wiekach wygnania prawo do odrodzenia państwowości na ziemiach dawnego Izraela. Anglicy bardzo szybko zresztą się z tego Balfoura wycofali pod presją arabską, mając na względzie interesy naftowe – zamknęli Palestynę przed Żydami.

Nie ulega wątpliwości, że Wielka Brytania mogła uratować setki tysięcy Żydow europejskich, m.in. z Polski, wpuszczając ich do Palestyny, gdy chcieli uciec przed Hitlerem – przed II wojną i nawet już po jej wybuchu. Za to także bojowcy Menachema Begina wysadzili potem pół jerozolimskiego hotelu King David, gdzie mieszkali brytyjscy wojskowi i urzędnicy z rodzinami.

Z drugiej strony, trzeba jednak pamiętać o tym, że gdyby Anglicy nie dali rady powstrzymać Niemców w Afryce – pustynny feldmarszałek Rommel doszedłby niewątpliwie do Palestyny (200 tys. Żydów) i szkopy urządziliby także tutaj Holokaust, jak już drobiazgowo to sobie rozplanowali wspólnie z Arabami pod wodzą palestyńskiego muftiego Jerozolimy – Amina al-Husseini.

Anglicy w podejściu do Żydów różnili się zawsze od kontynentalnej Europy. U nich miało wprawdzie miejsce pierwsze oskarżenie o mord rytualny w 1144. i pierwsze masowe wygnanie Żydów w 1290., ale nie było np. Afery Dreyfusa, gett ławkowych, numerus clausus, a pogromów też tylko parę się zdarzyło przed III wyprawą krzyżową (z rzeźnikiem Ryszardem Lwie Serce).

Wynikało to bodaj głównie z faktu, że protestantyzm (zwłaszcza kalwinizm) zapatrzony był w bohaterów Starego Testamentu… Anglicy mniej też bali się Żydów, jako konkurencji, gdyż sami byli dobrzy w te klocki (handel, finanse, kupiectwo – także międzykontynentalne). Możliwe, iż długa nieobecność Żydów na wyspach (350 lat) zmusiła Anglików do samodzielności…

Wygnanie Żydów z Anglii w XII wieku było pomysłem na anulowanie długów zaciągniętych u nich przez króla; dokładnie tak samo postąpili 100 lat później Francuzi. Taka forma likwidacji zadłużeń była też potem często praktykowana w skali lokalnej… Po czym nagle okazywało się, że bez Żydów cała ekonomia wali się lawinowo – i pospiesznie sprowadzano ich z powrotem.

Niepodważalnjest brytyjski wkład w kształtowanie antyżydowskich sztanc emitowanych na kontynent. Zarówno Shylock, jak równie sympatyczny Fagin (z Olivera Twista) to archetypy, które pomogły w urwalaniu judeofobii europejskiej. Kreując postać Shylocka – jako kontynuatora chrześcijańskiej tradycji z Judaszem i 30 srebrnikami – nie znający w ogóle Żydów Szekspir, wykazał, jak głęboko antyżydowski syf zaklinowany jest w europejskim DNA.



Reklama

Reklama

Treści chronione