SMUKŁE SŁUPY FARAONÓW.
TELAWIW OnLine: Ponoć 75% zabytków w najbardziej prestiżowych muzeach i galeriach świata pochodzi z rabunku. Pod tym względem najbardziej wg mnie „jarające” są jednak staroegipskie obeliski na placach Europy. Np. w Rzymie sterczy co najmniej 8 obelisków zrabowanych jeszcze przez pazernych legionistow w sandałkach.
Starożytne obeliski z pozłacanymi czubami – stojące przed świątyniami i stawiane przez faraonów – odbijały wschodzące słonce; symbolizowały ziemię i niebo, promienie solarne, światłość i ciemność. Obelisk Watykański (Amenemhata II) – zrabowany przez Kaligulę – stoi sobie na Placu św. Piotra*.
Osobiście lubię najbardziej obelisk Ramzesa II z lwami na Piazza del Popolo; inny też całkiem niezły, Totmesa IV, sterczy na Lateranie – przewieziono go tam specjalnie skonstruowaną galerą z 300 wioślarzami za cesarza Konstantyna II. Nb. Ramzes II strzelił sobie z 40 obelisków, ale większość z nich rozdrapano.
Mussolini zapatrzony w faraonów i cezarów też zrabował sobie obelisk (z Axum) – w czasie wojny abisyńskiej – który stał w Rzymie przed siedzibą FAO do 2005., ale Berlusconi musiał go oddać Etiopii. O ogrodowych podróbach z poczdamskiego Sanssouci czy Carskiego Sioła nie chce mi się nawijać.
Obelisk Oko Paryża na Placu de la Concorde przeniósł się tam z Luksoru w 1833. – ponoć jako dar dziękczynny Egiptu za odczytanie hieroglifów. W drugiej połowie XIX wieku dwa inne smukłe słupy przeskoczyły z Aleksandrii – jeden do Londynu (Igła Kleopatry na Victoria Embankment) i drugi do Central Parku w NYC.
W XVIII wieku obelisk miał też stanąć koło Zamku Królewskiego w Warszawie**… Również Stambuł może pochwalić się 3500-letnim i wysokim prawie na 20 metrów obeliskiem – sprowadził go jeszcze do Konstantynopola cesarz Teodozjusz w 390 roku – wcześniej sterczał przed świątynią boga Amona-Ra w Karnaku.
W żyznym ogrodzie mej pamięci zachował się natomiast TOPORNY obelisk stalinowski w Warszawie – z odległościami do wszystkich stolic Eurazji… – na placu Defilad przed PKiN. O jego czub na zawodach modeli latających rozwalił się kiedyś mój zdalnie kierowany dwupłatowiec z silniczkiem.
@
* Szekspir opiewa w jednym z sonetów, jak go tam ustawiono.
** Wg planów urbanistycznych Stanisława Kostki-Potockiego.